Το χωριό Νυμφαίο είναι ορεινός οικισμός σε υψόμετρο 1.350 που έχει χαρακτηρισθεί «διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός». Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί το παρουσιάζουν ως ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης, ενώ στον παγκόσμιο διαγωνισμό της U.N.E.S.C.O. διεκδίκησε το Διεθνές Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για την άριστη διαχείριση πολιτιστικού αποθέματος και φυσικού περιβάλλοντος. Αυτό το ομορφοχώρι της Φλώρινας, είναι ο δεύτερος καλύτερος παραδοσιακός οικισμός της Ευρώπης.
Με ένα παρθένο δάσος οξιάς να οριοθετεί τον οικισμό, με χιόνι να καλύπτει Νυμφαίο το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου και με πετρόχτιστα αρχοντικά να αποτελούν τη φυσική συνέχεια του περιβάλλοντος, η βλάχικη ονομασία του (Νιβεάστα) δικαιολογείται απόλυτα.
Περπατούμε γύρω από την κεντρική πλατεία και γυρίζουμε πίσω στο χρόνο αντικρίζοντας το λαογραφικό μουσείο «Σπίτι των Χρυσικών». Στις καλαίσθητες προθήκες του εκτίθενται ολόκληρες συλλογές εργαλείων χειροτεχνικής χρυσοχοΐας, ανδρικά και γυναικεία κοσμήματα, αργυρά, εκκλησιαστικά σκεύη, γαμήλια στέμματα, οικιακά σκεύη καθώς και μήτρες και μετάλλια γνωστών Ελλήνων χαρακτών. Στο μουσείο φιλοξενείται, επίσης, σπάνιο αρχειακό υλικό από τον Μακεδονικό Αγώνα, όπως επιστολές του Παύλου Μελά, του Γερμανού Καραβαγγέλη και του στρατηγού Παπούλια και, ακόμη έγγραφα του Μακεδονικού Κομιτάτου Αθηνών και του Εθνικού Κέντρου Μοναστηρίου. Σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους του κτιρίου εκτίθεται αρχειακό υλικό, αντικείμενα και φωτογραφίες 42 προσωπικοτήτων που σφράγισαν τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας: επιφανείς Βλάχοι που υπήρξαν ευεργέτες, αγωνιστές του 1821, διδάσκαλοι του Γένους, ποιητές, πρωθυπουργοί, τραπεζίτες του εξωτερικού και κοσμηματοπώλες. Στην κατοχή του μουσείου βρίσκονται και πολλές παραδοσιακές ενδυμασίες από τις οποίες παρουσιάζεται ένας πολύ μικρός αριθμός.
Την μεγαλύτερη ανάπτυξη στην ιστορία του ο οικισμός την γνώρισε το 1630 που οι κάτοικοι άρχισαν να επιδίδονται στην ασημουργία και ανέδειξαν το χωριό τους σε περιώνυμο κέντρο αργυροχρυσοχοΐας όλης της Μακεδονίας για τους υπόλοιπους τρεις αιώνες.
Το Νυμφαίο ανέδειξε σημαντικούς αγωνιστές κατά τη διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης του 1821, καθώς επίσης και ευεργέτες, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει ο Μίχας Τσίρλης.
Στο χωριό επίσης υπάρχει και το μισογκρεμισμένο στρατηγείο του Παύλου Μελά, ενώ το παλιό σχολείο του χωριού, η Νίκειος Σχολή, δωρεά του Νυμφαιώτη Ιωάννη Ζαν Νίκου (1875-1930), η οποία δε λειτουργούσε για πολλά χρόνια λόγω έλλειψης μαθητών, αποτελεί πλέον Συνεδριακό κέντρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Στην περιοχή δραστηριοποιείται και η οργάνωση του Αρκτούρου με ένα περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα και τον λύκο ενάμισι χιλιόμετρο έξω από το χωρίο. Στις εγκαταστάσεις αυτές φιλοξενούνται 13 αρκούδες, οι οποίες έχουν κατασχεθεί από αρκουδιάρηδες και ζωολογικούς κήπους, και αρκετοί λύκοι αντίστοιχα ζώα για τα οποία θεωρείται αδύνατη η επανένταξη τους στο φυσικό περιβάλλον.
Το Νυμφαίο υπάγεται στο Δήμο Αμυνταίου του Νομού Φλώρινας και βρίσκεται στο νότιο άκρο του νομού, στις ανατολικές κλιτείς του όρους Βέρνου, σε απόσταση 57 χιλιομέτρων από την πόλη της Φλώρινας.
Μπορείτε να φτάσετε με ασφάλεια και άνεση στο Νυμφαίο και σε κοντινές περιοχές του Νομού Φλώρινας, χρησιμοποιώντας το σύγχρονο και ασφαλές περιβάλλον που προσφέρει η λειτουργία των Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων μελών της HELLASTRON.
Από τη Θεσσαλονίκη το Νυμφαίο απέχει περίπου 180 χιλιόμετρα, και μπορείτε να φτάσετε εκεί χρησιμοποιώντας τον αυτοκινητόδρομο «Εγνατία Οδός» με κατεύθυνση προς «Ηγουμενίτσα», μέχρι τον κόμβο με αριθμό 12 (Προς φλώρινα, Πτολεμαϊδα) και στη συνέχεια προς Πτολεμαϊδα. Από εκεί θα χρησιμοποιήσετετ την επαρχιακή οδό Πτολεμαϊδας-Φλώρινας με κατεύθυνση τη Φλώρινα και στη συνέχεια την Επαρχιακή οδό Αμυνταίου-Καστοριάς με κατεύθυνση προς το Νυμφαίο.
Από την Αθήνα θα χρησιμοποιήσετε τον αυτοκινητόδρομο «Νέα Οδός» (Αθήνα- Σκάρφεια), τον αυτοκινητόδρομο «Κεντρική Οδός» (Σκάρφεια-Ράχες) και τον αυτοκινητόδρομο «Αιγαίου» (Ράχες-Κλειδί), ενώ στη συνέχεια θα χρησιμοποιήσετε τον αυτοκινητόδρομο «Εγνατία Οδός» με κατεύθυνση προς «Ηγουμενίτσα».Από τον κόμβο με αριθμό 12 της Εγνατίας Οδού θα συνεχίσετε προς Πτολεμαϊδα. Από εκεί θα χρησιμοποιήσετε την επαρχιακή οδό Πτολεμαϊδας-Φλώρινας με κατεύθυνση τη Φλώρινα και στη συνέχεια την Επαρχιακή οδό Αμυνταίου-Καστοριάς με κατεύθυνση προς το Νυμφαίο.
